Półwysep Pelješac - położony jest około 50 kilometrów na zachód od Dubrownika. Półwysep
swoim wyglądem przypomina bardziej wyspę, ponieważ tylko jego mała część
połączona jest ze stałym lądem.
 |
| Żródło: Wikipedia |
Półwysep ma długość 66 kilometrów
(wg niektórych danych 70 kilometrów), natomiast w najwęższej części ma
szerokość zaledwie 7 kilometrów i około 348 km² powierzchni. Pelješac
jest największym półwyspem w regionie Dalmacji i drugim pod względem
wielkości na Morzu Adriatyckim w rejonie Chorwacji zaraz po Półwyspie
Istria.
Jest częścią administracyjnego dystryktu dubrownicko-neretwańskiego i dzieli się na cztery gminy:
Orebić na zachodzie, 4122 stałych mieszkańców (2011)
Trpanj na północnym zachodzie, 598 osób
Janjina w części środkowej, 551 osób
Ston na wschodzie, 2407 osób.
Jest częścią administracyjnego dystryktu dubrownicko-neretwańskiego i dzieli się na cztery gminy:
Orebić na zachodzie, 4122 stałych mieszkańców (2011)
Trpanj na północnym zachodzie, 598 osób
Janjina w części środkowej, 551 osób
Ston na wschodzie, 2407 osób.
Ciekawostka: Kiedy pierwszy raz, w 2012 roku, spisywałam sobie dane dotyczące półwyspu Wikipedia podawała dane dotyczące ilości mieszkańców z 2001 roku. Było to odpowiedni: 4165, 871, 593, 2605. Teraz Wikipedia podaje dane statystyczne z 2011 roku - ilość mieszkańców nieznacznie, ale spada.
Zródło: Wikipedia
Większość półwyspu zajmują góry, których zbocza wpadają wprost do krystalicznie czystego Morza Adriatyckiego. Pomimo mało przyjaznego ukształtowania powierzchni każdy kawałek łagodniejszego zbocza wykorzystywany jest do uprawy winorośli i oliwek. Półwysep słynie bowiem z produkcji najlepszych win (znanych nie tylko w Chorwacji) takich jak: „Dingač”, „Postup” czy białe „Pošip”, „Rukatac”. O tym, że wino jest trunkiem bardzo popularnym na półwyspie świadczą rozsiane na całej powierzchni winiarnie, co krok kuszące turystów swoimi reklamami. Na dobrą jakość wina ma niewątpliwe wpływ słońce, które stwarza bardzo sprzyjające warunki do uprawy, jak i ciężka praca ludzi. Dotyczy to również „maslinovo ulje” czyli oliwy z oliwek uznawanej przez znawców jako jednej z najlepszych. Opinię tą z pełnym przekonaniem potwierdzam. Rok w rok przywożę do domu zapas oliwy i to nie tylko dla siebie.
Najwyższym szczytem półwyspu jest sv Ilija sięgający 961 m n.p.m. u podnóża którego z jednej strony jest miasteczko Trpanj mające połączenie promowe ze stałym lądem (z portem i miastem Ploče) a z drugiej miasteczko Orebić z promowym połączeniem z wyspą i miastem Korčula. Pozostałe miejscowości półwyspu ( te bardziej znane) to Ston, Prapratno (połączenie promowe z wyspą Mljet), Trstenik, Janjina, Drače, Potomje i Kućište. Najbardziej wysuniętą miejscowością półwyspu to Lovište.
Większość półwyspu zajmują góry, których zbocza wpadają wprost do krystalicznie czystego Morza Adriatyckiego. Pomimo mało przyjaznego ukształtowania powierzchni każdy kawałek łagodniejszego zbocza wykorzystywany jest do uprawy winorośli i oliwek. Półwysep słynie bowiem z produkcji najlepszych win (znanych nie tylko w Chorwacji) takich jak: „Dingač”, „Postup” czy białe „Pošip”, „Rukatac”. O tym, że wino jest trunkiem bardzo popularnym na półwyspie świadczą rozsiane na całej powierzchni winiarnie, co krok kuszące turystów swoimi reklamami. Na dobrą jakość wina ma niewątpliwe wpływ słońce, które stwarza bardzo sprzyjające warunki do uprawy, jak i ciężka praca ludzi. Dotyczy to również „maslinovo ulje” czyli oliwy z oliwek uznawanej przez znawców jako jednej z najlepszych. Opinię tą z pełnym przekonaniem potwierdzam. Rok w rok przywożę do domu zapas oliwy i to nie tylko dla siebie.
Najwyższym szczytem półwyspu jest sv Ilija sięgający 961 m n.p.m. u podnóża którego z jednej strony jest miasteczko Trpanj mające połączenie promowe ze stałym lądem (z portem i miastem Ploče) a z drugiej miasteczko Orebić z promowym połączeniem z wyspą i miastem Korčula. Pozostałe miejscowości półwyspu ( te bardziej znane) to Ston, Prapratno (połączenie promowe z wyspą Mljet), Trstenik, Janjina, Drače, Potomje i Kućište. Najbardziej wysuniętą miejscowością półwyspu to Lovište.
Szczytowi sv Ilija poświęcony zostanie osobny wpis. Jest tego wart. Byłam tam dwa razy i za każdym razem było piękniej.
 |
| Widok ze szczytu sv Ilija |
W drodze na Pelješac, na samym jego początku natrafimy na dwie miejsocwości Mali Stone i Ston (zwany też Veliki Stone). Miejsocwości te połączone są malowiczym murem obronnym (przez chorwatów zwanym „małym chińskim murem”).
 |
| Stone |
 |
| Stone |
Jadąc w głąb
półwyspu warto zwrócić uwagę na malowniczo położone miejscowości takie
jak: Prapratno, skąd można promem samochodowym dostać się na wyspę
Mljet; Janjina, Žuljana i Trstenik (stąd również można przeprawić się na
wyspę Mljet, ale już bez samochodu); Potomje ze swoim niesamowitym
czterystu metrowym tunelem, który zaryzykuję stwierdzenie, jest bramą
do raju. Jadąc dalej mijamy miejscowość Kuna Pelješka z barokowy
siedemnastowiecznym kościołem (Gospe Loretske) i klasztorem
franciszkanów.
W lipcu 2015 roku Trstenik stoczył walkę z olbrzymim pożarem. Pożar zniszczył ogromne połacie ziemi, winnice, ewakuowano mieszkańców. Efekty pożaru widać po dziś dzień. Przyroda walczy, odradza się, ale proces długotrwały.
Nie można zapomnieć o Trpanj położonym na północnym
brzegu półwyspu, kiedyś ważny port, dziś miejscowość turystyczna i
morski łącznik z portem w Ploče.
 |
| Trpanj |
 |
| Trpanj |
Na południowej stronie półwyspu leży
miasteczko Orebić, dawniej zwane Trstenica (stąd zapewne ostała się
nazwa głównej plaży w Orebić. Niewątpliwą zaletą tego miejsca jest jego
położenie, z jednej strony góruje nad nim góra sv. Ilija (św. Eliasz), z
drugiej strony można podziwiać oddzieloną tylko poprzez „Korčulanski
kanal” wyspę Korčula wraz z jej głównym miastem o tej samej nazwie co
wyspa. Jest jeszcze jedno miejsce o któym zapomnieć nie można, wzgórze
na którym znajduje się XV wieczny klasztor Franciszkanów wraz z
kościołem Matki Boskiej Anielskiej (crkva Gospe od Anđela). Tam również
ma początek jeden z 3 dostępnych szkalów na górę sv. Ilija. A widok
jaki rozpościera się ze wzgórza, na Korčulę i liczne wysepki zapiera
dech w piersiach. Za Orebićiem to już tylko pozostały osady Kućište,
Viganj (mekka surferów) i jako ostatnia najdalej wysunięta na zachód półwyspu Lovište.
 |
| Viganj |
 |
| Lovište |
 |
| Lovište |
 |
| Lovište |
Wszystkie trzy to dzisiaj typowo turystyczne miejscowości chociaż i tam
można znaleźć ciekawe obiekty jak choćby barokową willę armatora
Lazarevicia z 1752 r. (Kućište) czy kościół sv.Mihovila i kościół z
klasztorem dominikańskim „Rozarija” w Viganju.
Nie mam wątpliwości - Półwysep Pelješac to jedno z najpiękniejszych miejsc na wybrzeżu chorwackim....i nie tylko...
Nie mam wątpliwości - Półwysep Pelješac to jedno z najpiękniejszych miejsc na wybrzeżu chorwackim....i nie tylko...